شایانذکر است که علاوالدینی های ساکن
در دیگر ولایات کشور، بیشتر پیش از دوره عبدالرحمن و خصوصاً بعد از قتلعام هزارهها
به آن ساحات مهاجرت کردهاند و مهاجرین بعد از سال ۱۳۵۸ را شامل نمیشوند که همه بهاستثنای
علاوالدین های چهارده کابل از غزنی به آن مناطق نقلمکان کردهاند.
ولایت کابل.
● علاوالدین بالا و پایین واقع در چهاردهی
کابل.
در کتاب حیات افغانی در نسخه یی که به زبان اردو است و مؤلف آن حیات خان
افغانی است که خود یک پشتون است. ساکنان چهاردهی علاوالدین کابل را هزاره میداند.
ولایت غزنی .
● ولسوالی ناور.
بهایی: منطقه بهایی الی قوریه را در
ناوربنام جاغه شیو یاد میکنند. علودانی ها بیشتر در قریجات چار چشمه ، قاش، شیونه ده و قره چه زندگی داشته و در حیات
اجتمای بهایی نقش برجسته خویش را ایفا کرده اند. مرحوم ملا خداداد یکی از بزرگان
قومای علودانی در بهایی بود و حالا هم ملک خداداد یعقوبی از قره چه من حیث نماینده
مردم در مرکز ولسوالی اجرای وظیفه میکند.
● ولسوالی جغتو:
قریه خوش ابدال، قریه بلبل ککرک، قریه جاجه سراب:
استاد محمد
ضامن عظیمی در اثرگرانسنگ خود بنام درآمدی بر مردم شناسی جغتو می نگارد که علودانی
ها زمین خوش ابدال را در سال ۱۲۴۶ هجری شمسی که شامل پنچ کاریز
میشده ه از صاحبان قبلی ان خریداری کرده واز ۱۵۹ سال بدینطرف در انجا زندگی میکنند. فامیل محترم سلطانعلی پیمان از فعالین سیاسی و اجتماعی در
قریه بلبل ککرک و چند فامیل هم از قومای میرزاخان در جاجه سراب زندگی میکنند.
● ولسوالی خوجمیری:
قریه چهل گنبد. علودانی ها بصورت پراگنده در قریجات مختلف خوجمیری زندگی داشته
ولی تنها در قریه چهل گنبد صاحب ملک و زمین اند. خانواده محمد حسین و خلیفه ظریف
از علودانیی های چهل گنبد اند.
● ولسوالی مقر:
مرکز ولسوالی مقر: مرحوم حاجی عزیز تاجر ملی، از
بزرگان علودانی در مقر و متعلق به طایفه میرزاخان بود.
● ولسوالی قره باغ:
علودانی ها در قریجات آیین، قارچه
و نوده جنگلک زندگی میکنند و حالا بیشتر به کسب و کار در شهرها پرداخته و تعدادی در
شهرهای غزنی و کابل مسکن گزین شده اند..
ولایت میدان وردک
ودر
ولسوالی جلریز قریه سرچشمه، ولسوالی حصه دوم بیسوت، قریه قول ماشی:
مرحوم قمبر لنگ از فرماندهان معروف جهادی حرکت اسلامی از قومای علودانی سرچشمه بود وهمچنان در حدود دو صد
فامیل علودانی ها در قریه قول ماشی در پنج کیلومتری بازار دهن ابدله زندگی میکنند
که در این اواخر بیشتر به کابل کوچیده وبه دکانداری اشتغال دارند.
ولایت بامیان
● ولسوالی یکاولنگ: علودانی ها در قریجات شمس الدین،
کیلیگان، معروف، خم گرمک، سر دشت ملک صفدر، چمن، سوختگی و خم
بازرگان زندگی میکنند و بصورت تخمینی در حدود
دوصد فامیل در قریجات ذکر شده زندگی دارند.
ولایت دایکندی.
● ولسوالی میرامور، گیروی چار صد خانه دره
خواجه غار: دره خواجه غار در حومه جنوب شرقی
بازار پلاس در حدود دوصد فامیل زندگی میکنند و در این اواخر عده ی به شهرهای غزنی،
کابل و خارج از کشور در ایران کوچیده اند.
ولایت سمنگان
● ولسوالی دره صوف، قریههای جنگل قول،
اشلیز، تور، سرتور، دهن تور، جای زاغ، لیله، ظهرا، گم چشمه:
علودانی های دره صوف عمدتا در قریجات که
ذکر شد زندگی دارند و قرار گفته
بزرگان که علودانی های کوچیده به شمال نخست در منطقه چیل ولسوالی روی دوآب رحل
اقامت افگنده و بعد از سپری کردن مدتی از انجا به اشلیز کوچیده و سپس به جاهای
دیگر در ولسوالی دره صوف زندگی اختیار کرده اند و عده ی هم در مناطقی از ولسوالی
شولگر و چارکنت و چمتال و سرپل مسکن گزین شده اند. در قریه اشلیز در حدود بیش ازشصت
فامیل علودانی های سنی مذهب زندگی میکنند که احتمالا قبل از دوره امیرعبدالرحمن به
این مناطق کوچیده اند و بیش از پنج نسل است که در اشلیز زندگی میکنند. ازقول
بزرگان خود روایت میکنند که از منطقه جوی آیین علودانی غزنی به اینجا کوچیده و
بیشتر به زراعت و مالداری اشتغال داشته و کمتر با مناسبات بازار اشنا هستند.
● ولسوالی روی دوآب: قریه بزرگ علاءالدین،
دهن قل، سرآسیاب، بلغلی، گذرک!
تاریخ دقیق مهاجرت علودانی ها از غزنی به ولسوالی روی دو آب ولایت
سمنگان معلوم نیست. موسفیدان قریه این مدت را بین ۱۵۰ الی ۲۰۰ سال حدس میزنند. علودانی ها در
این ولسوالی بیشتر در قریجات علاودین، یخنقول، بلغلی، سرآسیاب و گذر ولسوالی روی
دو آب زندگی میکنند و در بین خود به طوایف آغودی، شیردل، گردیالی و قاسوم که
بیشتر ننگیه میباشند، تقسیم شده اند. از بزرگان این مردم که در احزاب سیاسی فعال بودند میتوان از
مرحوم_الحاج_معتمدی و مرحوم_عبدالله نام برد.
بزرگان
آغو دی: غلام نبی قریه دار، غلام علی قریه دار. داکتر محمد عظیم آخوندزاده، حاجی
هاشم(در قریه سرآسیاب )، ملک صاحب
خانه، نعیم نماینده کربلای، حاجی سلطانعلی
علی، خانشرین زوار، (قریه علاوالدین )،
حاجی علی حسین(قریه گدرگ یا گذر دره)
علمای آغودی: ملا خداداد کربلای ، شیخ سراج الدین
تقدسی(قریه سرآسیاب )،، ملا مراد (قریه
علاوالدین)،
بزرگان
قوم ننگیه:
۱. قوم شیردل:
الف)
بزرگان شیردل: باز محمد، حاجی علی
حسن، شیر قومندان، سلمان نبوی، خان متا بای، حاجی صوفی نبی، منصور قومندان، فضل احمد قریه دار، حاجی سرفراز، سید احمد قریه دار، قومندان رضی، امیر زوار
ب. علمای
قوم شیردل: حاجی محمد حسین ضیایی، حاجی
معتمد، شیخ ولی محمد، شیخ میثم، شیخ مروًج
۲. قوم قاسوم:
الف)
بزرگان قوم قاسوم: حاجی ظریف، حاجی
ناظر حسین، حاجی داراب، حاجی عبدالرحمن، حاجی سخیداد، حاجی خلیل، اسد زوار
ب) علمای قوم قاسوم: شیخ انور،
حاجی محمد عارفی ، مهدی شیخ زاد، شیخ
نظیف ناصری، عیسی احمدی ، شیخ استا، شیخ
هادی
۳. قوم گِیرد یالی :
ب) بزرگان قوم گیرد یالی: حاجی یار محمد ، حاجی
ظاهر، حاجی شیر احمد، عبدالله محمدی، حاجی امان، رسول قریه دار، خان علی بابه، علی شیر
قمندان
ب) علمای قوم گیرد یالی: ملا سخیداد کربلای، حاجی
صالحی، شیخ ناظر حسین، ملا غلام داروغه، شیخ ضیا
عزیزی_محمدی نام برد و حالا هم از رییس سلمان
نبوی ، حاجی خلیل ، رسول قریه دار ، متین قریه دار ، حاجی سرفراز قریه دار بعنوان
شخصیت های شناخته شده نام برد.
● ولسوالی
خرم سارباغ : قریه قینر، کل مامد ولایت بلخ
● شهر مزار شریف :
حدوداً سی خانواده در قشلاق شیخآباد نزدیک قلای جنگی زندگی میکنند. شیخ محی الدین از علودانی های این قریه میگوید
که اجداد شان از سوخته علودانی به شمال کوچیده، نخست در منطقه اشلیز مسکن گزین شده
و بعدا برای چند سالی هم در پل برق شولگر و ازان جا به قره غاج چارکنت کوچیده و در
اخیر به شیخ آباد ولسوالی دهدادی مسکن گزین شده اند.
● ولسوالی چارکنت:
علودانی ها در قریجات خواجه بندی، پس قدوغ، شرشر، قره غاج
زندگی دارند که یک تعداد شان فعلا در شهر مزار شریف در منطقه علی چوپان، کارته
سجادیه و سید آباد زندگی میکنند. از تعداد دقیق علودانی های چارکنت آمار دقیق در
دست نیست.
● قورچی چهاربولک، کسی بنام غفار نواسه علی
احمد پهلوان از علودانی های آن دیار
و همچنان برادران معلم جانعلی در ولسوالی چمتال ولایت بلخ
● ولسوالی شولگره : پل بَرَغ و قشلاقی نزدیک باغ قولند
● ولسوالی دولت اباد
ولایت لوگر بصورت پراکنده در جاهای مختلف که عده ی از آنها به کابل کوچیده و در مناطق قلای شاده و
افشار و دارالمان زندگی میکنند.
ولایت هرات
● ولسوالی کرخ : علودانی ها در زمان
حکومت ظاهرشاه و داود خان در تلاش خریداری زمین های زراعتی در ولایت هرات بودند و
بلاخره عده ی در منطقه دم جوی ولسوالی کرخ و عده ی دیگر در ولسوالی پشتون زرغون
زمین زراعتی خریدند. در تحولات بعد از ۱۳۵۷ و آغاز جنگ و جهاد از آن مناطق به داخل
شهر هرات کوچیده ودر محله عباس آباد سه راه محمودی در حدود دو صد و پنجاه فامیل
زندگی میکنند.
● ولسوالی پشتون زرغون
کشور
پاکستان
● کویته بلوچستان، مری اباد و بروری در مرکز کویته: فامیل حاجی برکت از قدیم در منطقه نچاری در علمدار رود شهر
کویته و بقیه علودانی ها در منطقه بروری هزاره تاون و کرانی زندگی میکنند که بیشتر
بعد از تحولات سال ۱۳۵۷ به ان شهر مهاجر شده و عده ی هم از انجا راهی استرالیا و
کشورهای اروپایی و امریکای شمالی شدند.
● کرم و پاراچنار: از قدیم عده ی علودانی ها عمدتا از پایان سر شملتو در مناطق
مختلف پاراچنار زندگی میکردند که بیشتر شان در ده سال اخیر به وطن عودت کرده و در
شهرهای غزنی و کابل مسکن گزین شده اند.
کشور
ایران
● علودانی ها در همه آستان های ایران و بیشتر در تهران،
قم، مشهد، اصفهان، شیراز و کرج زندگی میکنند. تعداد شان ثابت نیست و عده ی به وطن
عودت کرده و همزمان عده دیگر رهسپار آن دیار می شوند.
Leave a Reply